ދިވެހީންގެ ދީނީ ތާރީޚު މައިގަނޑު ދެ ބަޔަކަށް ބެހިގެންވެއެވެ. އެއީ ދިވެހީން މާތްވެގެންވާ އިސްލާމްދީނުގެ ހިދާޔަތް ލިބިގަތުމުގެ ކުރިއާއި އޭގެ ފަހެވެ. އިސްލާމްދީނުގެ މަތިވެރި ހިދާޔަތް ދިވެހީންނަށް ފޯރުމުގެ ކުރީން ދިވެހީން ތިބީ ދުނިޔޭގެ އެހެންވެސް ވަރަށް ގިނަ ޤައުމުތަކުގެ މީހުން ތިބި ފަދަ ބާޠިލު ގޮތްތަކުގެ މަތީގައެވެ. ރާއްޖޭން އެވޭލާ ބުދުދީނުގެ އަސަރުތައް ފެނިފައިވެއެވެ. ދިވެހީން ރަސްމީކޮށް އިސްލާމްދީން ބަލައިގަތީ، ހިޖުރައިން 548ގައެވެ. މީލާދުން 1153ގައެވެ.
ދިވެހިރާއްޖެއަށް އިސްލާމްދީން އައި ދުވަސްވަރަކީ ސަލްޖޫޤީންނާއި ފާރިސީންނާއި އަރަބީން މި ސަރަހައްދަށް ދަތުރުކުރި ދުވަސްވަރެވެ. އެހެންކަމުން ރާއްޖެއަށް އިސްލާމްދީން ފޯރީ ދަތުރުވެރިކަމާއި ވިޔާފާރިވެރިކަމުގެ ތެރެއިން ދީނުގެ މާތްކަން ދިވެހީންނަށް ފޯރައިގެންކަމަށް ބެލެވެއެވެ. ނަމަވެސް ރަސްމީކޮށް ރާއްޖެ އިސްލާމްވީ އޭރުގެ ރަސްގެފާނު ތީމުގެ މަހާކަލަމިންޖާކަލޯ ދީނަށް ވެދެވަޑައިގެން އެ ރަދުންގެ މަސައްކަތްޕުޅުންނެވެ. އިސްލާމްވެވަޑައިގަތުމަށް ފަހު، އެ ރަދުންގެ ނަންފުޅަކީ އައްސުލްޠާނު މުޙައްމަދު ބިން ޢަބްދުﷲ ސިރީ ބަވަނާދީއްތަ މަހާރަދުންނެވެ. އާންމުކޮށް ދިވެހީންގެ ތެރޭގައި މި ރަދުންގެ ނަންފުޅު މަޝްހޫރުވެފައިވަނީ ދަރުމަވަންތަ ރަސްގެފާނުގެ ނަމުންނެވެ.
ރަދުން އިސްލާމްވެވަޑައިގަތުމަށް ފަހު ރައްޔިތުންނަށް ދީނުގެ ދަޢުވަތު ދެއްވިއެވެ. އަދި ބައެއް ރަށްރަށަށް ޒިޔާރަތްކުރައްވައި ދީނަށް ގޮވައިލެއްވިއެވެ. ރާއްޖޭގެ އެތައް ރަށެއްގައި މަތީފެންވަރުގެ މޮޅު ހިރިގަލު މިސްކިތްތައް ބިނާކުރައްވައި ރާއްޖޭގެ އެންމެ ހައިބަވެތި، ފަންނީ ގޮތުން އެންމެ މޮޅު، އެންމެ ޒީނަތްތެރި ބިނާތަކަކީ މިސްކިތްތައްކަމުގައި ހެއްދެވިއެވެ.
