ދިވެހީން ސަގާފަތް
ސަގާފަތުގެ އެންމެ ފަސޭހަ މާނައަކީ އެއީ ބަޔަކު އުޅޭ ގޮތެވެ. އަލްއުސްތާޛު މުޙައްމަދު ޖަމީލު ދީދީ ލިޔުއްވާ ގޮތުގައި ސަގާފަތަކީ އިންސާނީ އެއްޖަމާޢަތެއް އަނެއް ޖަމާޢަތަކާ ވަކިކޮށްދޭ އިންފާރެވެ. އެއް ޖަމާޢަތެއް އަނެއް ޖަމާޢަތަކާ ވަކިކޮށް ދިނުމޭ ބުނެވޭ ބަހުގެ މާނައަކީ އެއްބަޔަކާ އަނެއް ބަޔެއްގެ ހުންނަ ތަފާތެވެ. އެ ތަފާތުތައް އެ ބައެއް ވަކީން ފާހަގަކޮށް އަންގައިދެއެވެ.
ދިވެހީން އެހެން ޤައުމުތަކާ ތަފާތުކޮށްދޭ އެންމެ ފުރަތަމަ ފާހަގައަކީ ދިވެހިބަހެވެ. ދިވެހީންނަކީ ވަކި ޤައުމެއްކަމުގައި ބެލޭ އެންމެ ޚާއްޞަ އެއް ކަމަކީ ދިވެހީންނަށް ވަކި ބަހެއް ލިބިގެންވުމެވެ. ހަމަ އެހެންމެ މި ބަހަށް ވަކި އަކުރެއް ލިބިގެންވެއެވެ. މިއާއެކު ދިވެހީންގެ މަސައްކަތްތެރިކަމާއި ގުޅުންތެރިކަމާއި ދީނާއި މި ކަންމަކީ ދިވެހި ސަގާފަތުގެ ބަހާތަކެވެ.
ބަސް ބޭނުންކުރަނީ މުޢާމަލާތުކުރުމަށެވެ. މުޢާމަލާތުގެ މައިގަނޑު ދެ ބާވަތެއް ހިމެނެއެވެ. އެއީ ދުލުގެ ބަސްމަގާއި ހަށިގަނޑުގެ ބަސްމަގެވެ. ދިވެހި ބަހަކީ ހަމައެކަނި ދިވެހީންގެ ބަހަކަށްވީތީ، އެހެން ޤައުމުތަކާ ދިވެހީންނާ ދުލުގެ ބަސްމަގުގައި ތަފާތެވެ. ދެން އޮތީ ހަށިގަނޑުގެ ބަސްމަގެވެ. މި ކަމުގައި ވެސް ތަފާތު ފެނެއެވެ. މީގެ މިސާލު ދައްކަވަމުން ޢަބްދުﷲ ޞާދިޤު ވިދާޅުވަނީ މި ސަރަހައްދުގެ އެހެން ޤައުމުތަކުގެ މީހުން އާނއެކޭ ބުނާން ބޯ ހަލަނީ ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް ދިވެހީން ބޯޖަހަނީއެވެ. ދިވެހީން ބޯ ހަލަނީ ނޫނެކޭ ބުނާންވީމައެވެ. ޤައުމެއްގެ ނިސްބަތުން ބަލާއިރު މިއީ ސަގާފީ ވަރަށް ބޮޑު ތަފާތެކެވެ.
އަންނައުނު ލައިއުޅޭ ގޮތަށް ބަލާއިރު ދިވެހީންނަކީ މުންޑު އަންނަބައެކެވެ. ނަމަވެސް މި ސަރަހައްދުގެ އެހެން ގައުމުތަކުގެ މީހުންނަކީ މުންޑު ބަންނަބައެކެވެ. ދިވެހީން ވަކި ގޮތަކަށް މުންޑުގެ ކޮޅުމަތި ހަދައެވެ. މުންޑު ތޯޑުވާ ވައެވެ. އެއާ ޚިލާފަށް މި ސަރަހައްދުގެ އެހެން ޤައުމުތަކުގައި ކޮޅުމަތި ކުރިމައްޗަށް ވާ ގޮތަށް މުންޑު އަނުމެއް ތޯޑުވުމެއް ނޯވެއެވެ.
ދިވެހީންގެ ކެއްކުން ވެސް ތަފާތެވެ. ދިވެހީންނަކީ ކޮންމެ ރިހަޔަކަށް ވަކި ހަވާދެއް ނަގާބައެކެވެ. ދެން އެ ހަވާދު ދަވައެވެ. ވަރަށް ހިމުންކޮށް ވަނުން ތަޅައެވެ. އަދި އެއަށްވުރެ ހިމުންކޮށް ފުނޑައެވެ.
އޮޑިދޯނިފަހަރު ބަނުމާއި ގެދޮރު ބިނާކުރުމާއި އަންނައުނު ވިޔުމާއި އުފެއްދުން ވެސް އެ ފަދައެވެ. ދިވެހީން ކަންކުރަނީ އެ މީހުންގެ ވަކި ޚާއްޞަ އަމިއްލަ ސިފަތަކެއްގެ މައްޗަށެވެ.
ދިވެހީންގެ ރިވެތި ސަގާފަތުގެ ގޮތުގައި އިބްނު ބަޠޫޠާ ފާހަގަކުރައްވަނީ ދިވެހީންގެ ދީންވެރިކަމެވެ. އުޅުންތެރިކަމެވެ. ވެރީންނަށް ކިޔަމަންތެރިވުމެވެ. ހަށިގަނޑާއި ދިރިއުޅޭތަނާއި ރަށުތެރެއަށް ގެންނަ ސާފުތާހިރުކަމެވެ. އަލްއިދުރީސީ ފާހަގަކުރައްވަނީ ހުނަރުވެރިކަމެވެ. ޢައްބޫދީ ފާހަގަކުރައްވަނީ މަސައްކަތުގެ އާދަޔާއި ޚިލާފު ރީތިކަމާއި ފެންވަރު ރަނގަޅުކަމެވެ. މި ފަދަ އެތައް ބޭފުޅުންނެއްގެ ލިޔުއްވުންތަކާއި ފެންނާން ހުރި ޙަޤީޤަތްތަކުން އެނގެނީ ދިވެހީންނަކީ ހަމައެކަނި ސަގާފަތެއްގެވެރި ބައެއް ނޫންކަމެވެ. އެއާ ޚިލާފަށް ދިވެހީންނަކީ އެއް ޒަމާނެއްގައި މަތިވެރި ޙަޟާރަތެއްގެ ވެރިބައެކެވެ.